ΑΝΙΚΗΤΟΣ

Στις αρχές της εβδομάδας πήγα σινεμά σε μια ταινία βιογραφική, το Invictus. Πρόκειται για τη ζωή του ηγέτη της Νοτίου Αφρικής, του Νέλσον Μαντέλα. Η ταινία ξεκινάει με την αποφυλάκιση του Μαντέλα 27 χρόνια μετά την καταδίκη του από το καθεστώς των λευκών, όταν ο τότε Πρόεδρος Φρεντερίκ ντε Κλερκ αναγνώρισε το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο και ανέστειλε τις εκτελέσεις . Η απελευθέρωσή του και η αρχή της προεδρίας του το 1990 σημάδεψε την απαρχή θεμελιακών αλλαγών στο αφρικανικό κράτος, που οδήγησαν στην πτώση του ρατσιστικού καθεστώτος και του κινήματος του Απαρτχάιντ Η ταινία κατά κύριο λόγο είναι μία περιγραφή αφενός, των πρώτων κινήσεων του Μαντέλα στο δρόμο του οράματος που είχε για ένα κόσμο μακριά από φυλετικές διακρίσεις και αφετέρου, μια περιγραφή του ιδεολογικού προφίλ του μεγάλου αυτού άντρα.

Ο Μαντέλα μέσα από την ταινία παρουσιάζεται ως μία προσωπικότητα που από νωρίς κατάλαβε πως για να προσεγγίσει το κοινό αίσθημα και να ενώσει τους ανθρώπους σε καιρούς, όχι απλά χαλεπούς για τη Νότια Αφρική, αλλά σε καιρούς ακατάσχετης διχόνοιας μεταξύ λευκών και μαύρων δεν χρειαζόντουσαν μεγαλοστομίες και βαθιά και άπιαστα οράματα. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να βρεθεί ένας συνεκτικός κρίκος που θα ήταν τόσο δυνατός ώστε να κάνει όλους τους ανθρώπους να βάλουν στην άκρη τα μίση και να ενώσουν τα χέρια. Επιστρατεύτηκε λοιπόν, από τον Μαντέλα ένας τομέας γνωστός για την δυναμική του στο να ενώνει τους ανθρώπους, ο αθλητισμός. Και συγκεκριμένα το ράγκμπι που παρόλο που το μισούσαν οι μαύροι γιατί ήταν άθλημα–σήμα κατατεθέν των λευκών, ο ηγέτης της Νοτίου Αφρικής βλέποντας μπροστά ζητά τη βοήθεια του αρχηγού της εθνικής ομάδας, του Φρανσουά Πιενάαρ, για να ενώσει τη φυλετικά διχασμένη χώρα του. Και ενώ η εθνική ομάδα βρισκόταν σε κακά χάλια και κανείς δεν την υποληπτόταν, ο Μαντέλα επένδυσε σε αυτήν και την έκανε πρωτομάστορα της αλλαγής που ονειρευόταν να φέρει, οδηγώντας αυτή και όλο το έθνος στην τελική φάση του παγκόσμιου κυπέλλου του 1995, που διοργανώθηκε από τη Νότιο Αφρική. Το όνειρο και ο μακρόπνοος στόχος του Μαντέλα φάνταζε τότε ουτοπικός, αλλά η πίστη του στο όραμα αποτέλεσαν τα φτερά στα πόδια των παικτών που βρήκαν τον εμψυχωτή και εμπνευστή τους στο πρόσωπό του έως τότε αμφισβητούμενου αρχηγού της ομάδας, Φρανσουά Πιενάαρ. Εκείνος με τη σειρά του, υπήρξε άμεσα επηρεασμένος από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Ν. Αφρικής, ο οποίος στην προσπάθεια του να του εμφυσήσει την πίστη και τη δύναμη, ώστε να συμπαρασύρει τους συμπαίκτες του στο ντελίριο της νίκης, του κάνει ένα πολύ σημαντικό δώρο που υπήρξε για τον ίδιο στυλοβάτης τα δύσκολα χρόνια της φυλακής. Το δώρο αυτό ήταν το ποίημα του Γουίλιαμ Χένλεϊ, Invictus (Ανίκητος). Και το όνειρο βγήκε αληθινό, η εθνική ομάδα πήρε το παγκόσμιο πρωτάθλημα και ο λαός ενώθηκε υπό την επήρεια της χαράς από την επίτευξη του σχεδόν ακατόρθωτου!

Κλείνοντας, κατά την προσωπική μου άποψη, η ταινία αποτελεί μία σοβαρή προσπάθεια του σκηνοθέτη Κλιντ Ίστγουντ να σκιαγραφήσει το πορτραίτο ενός ανθρώπου που κάθε άλλο παρά αόρατος πέρασε. Ένας ηγέτης με το Η κεφαλαίο, που με τη μεγαλοθυμία του και την έμπρακτη ανωτερότητα του χαρακτήρα του δίνει μαθήματα ηθικής και πολιτικής! Ο Μόργκαν Φρίμαν για μένα ήταν έξοχη επιλογή καθώς αποτύπωσε πλήρως το ρόλο του ως Νέλσον Μαντέλα αλλά αποτύπωσε και πολλά από τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του. Στην ίδια γραμμή και ο Ματ Ντέιμον ως Φρανσουά Πιενάαρ έδωσε πολύ δυνατή ερμηνεία.

Info ταινίας:

Σκηνοθεσία : Κλιντ Ίστγουντ
Σενάριο: Άντονι Πέκαμ, Τζον Κάρλιν
Πρωταγωνιστούν: Μόργκαν Φρίμαν, Ματ Ντέιμον
Διάρκεια: 129΄

Ακολουθεί το ποίημα που προανέφερα και το οποίο υπήρξε κίνητρο και στήριγμα για τους Μαντέλα και Πιενάαρ.

INVICTUS

Μέσα στη νύχτα που με σκεπάζει,
μαύρη σαν πίσσα όπως είναι,
ευχαριστώ όποιον Θεό υπάρχει
για την ελεύθερη ψυχή μου.

Υπό το βάρος των περιστάσεων
ποτέ δε λύγισα ούτε ούρλιαξα δυνατά.
Όταν το βάρος της τύχης έπεσε πάνω μου
Το κεφάλι μου μάτωσε, αλλά δεν έσκυψε.

Πέρα απ' αυτό τον τόπο της οργής και των δακρύων
βρίσκεται ο τρόμος της σκιάς,
Κι όμως, παρά τις απειλές όλων των χρόνων
θα με βρει, μα θα με βρει χωρίς να φοβάμαι.

Σημασία δεν έχει πόσο στενή είναι μια πύλη,
πόσο γεμάτη με τιμωρίες η περγαμηνή,
εγώ διαφεντεύω τη μοίρα μου:
αφέντης της ψυχής μου είμαι εγώ.

Υ.Γ.1: Η ταινία έχει προταθεί για δύο Όσκαρ, Α' και Β' ανδρικού ρόλου (Φρίμαν - Ντέιμον)

Υ.Γ.2: Την ταινία την είδα στο σινεμά Νιρβάνα στην Αλεξάνδρας και έχω να πω ότι είναι πολύ ωραίο και μεγάλο σινεμά. Είχα να πάω κάτι χρόνια και παρατήρησα ότι ανακαινίστηκε πολύ όμορφα!

Υ.Γ.3: Με αφορμή το παραπάνω ποίημα θέλω να προσθέσω πως όλοι οι άνθρωποι κάποτε νιώθουμε ότι από κάπου θέλουμε να πιαστούμε, να αντλήσουμε δύναμη και να συνεχίσουμε την πορεία μας!