Είναι πραγματικά σπουδαίο όταν πλέον καταλάβουμε ότι τα απλά πράγματα είναι τα σημαντικά...ότι οι απλές ερωτήσεις είναι οι ουσιαστικές...ότι οι απλές αποφάσεις κρίνουν τη ζωή.
Διότι τότε και μόνο τότε θα νιώσουμε αληθινά ότι τα γεγονότα και τα πράγματα της φαινομενικής "καθημερινής ανοητότητας" είναι στην ουσία τα γεγονότα και τα πράγματα που ορίζουν και οριοθετούν την πραγματική ζωή και
είναι εν τέλει, η πιο περιεκτική επιτομή της καθημερινής μας αναγκαιότητας.
Αυτό είναι το κεντρικό θέμα ενός βιβλίου που εδώ και λίγο καιρό φιλοξενείται στα ράφια των βιβλιοπωλείων και το οποίο πολύ πρόσφατα διάβασα. Ο τίτλος του είναι ένα λογοπαίγνιο, μια έξυπνη σύνθεση λέξεων, της οποίας το αποτέλεσμα είναι η λέξη
"Καθημερανοητότητα". Ο συγγραφέας του βιβλίου,
Γιώργος Χατζελένης, περνάει μηνύματα από το εξώφυλλο κιόλας. Ένα εξώφυλλο απλό μεν, μα ιδιαίτερα αλληγορικό και φιλόξενο σε διαφορετικές ερμηνείες.
Από την αρχή του βιβλίου, ο συγγραφέας μας προϊδεάζει πως πρόκειται να διαβάσουμε για το ταξίδι ενός ήρωα που αποφασίζει να αλλάξει τη ζωή του σε μια βδομάδα. Μα γίνεται? ...θα αναρωτηθεί κάποιος...Γίνεται! Μέσα από μια διαδρομή... Μα πως? ...θα αναρωτηθεί πάλι...
Το βιβλίο με πολύ ουσιαστικό και ειλικρινή τρόπο υφαίνει αυτή τη διαδρομή σαν ένα ταξίδι, το οποίο δεν είναι συμβατικό αλλά ένα ταξίδι πρωτίστως νοητικό. Είναι το ταξίδι που κάνει ο ήρωας με αρωγό τις σκέψεις του, τα όνειρα του, τις προσδοκίες του και τις καθημερινές αφορμές που του δίνει η ζωή του. Για τον ήρωα του βιβλίου, όλα αξίζουν το χρόνο τους...το μυαλό έχει τη δύναμη, ακόμα και αν για λίγο κομπιάσει ή δυσκολευτεί, να διακρίνει και να ξεδιαλύνει τις χρήσιμες καθημερινές αφορμές της ζωής από ό,τι πρέπει να περάσει στα ψιλά...
Ό,τι κρίνεται από εκείνον ουσιώδες, αποτελεί βαρόμετρο σε σχέση με αυτά που έχει στο μυαλό του. Και ο αναγνώστης από νωρίς θα παρατηρήσει πως η σκέψη του και η καθημερινότητα του, τον οδηγούν να αναζητήσει την ουσία στα απλά πράγματα που ωστόσο κρύβουν πολλές απαντήσεις...
Για παράδειγμα, η σχέση του ήρωα με τα αντικείμενα της
καθημερινότητας είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Αντικείμενα καθημερινής χρήσης
με λόγο στο καθημερινό σενάριο της ζωής αποδεικνύουν ότι εκεί που άλλοι
βλέπουν καθημερινή ρουτίνα και ίσως ανοητότητα,
ο ήρωας προκρίνει αφορμές για σκέψη...διότι πολλές φορές ό,τι μοιάζει για τους
άλλους ασήμαντο, για εκείνον κρίνεται σημαντικό και ό,τι μοιάζει
λεπτομέρεια, για εκείνον λειτουργεί ως καταλύτης...
Επίσης, οι σκέψεις του βρίσκονται σε μια ζωντανή, διαλεκτική σχέση. Ο ήρωας δημιουργεί συνδέσεις και συνειρμούς με κείμενα που
κάποτε συνάντησε μέσα στην καθημερινότητά του και που τώρα χρησιμοποιεί ως μια
στέρεη βάση, ώστε όλα στο μυαλό του να βρουν τη θέση
τους, να αποκτήσουν νόημα και να τον οδηγήσουν κάπου...
Παράλληλα, είναι εμφανές μέσα στο βιβλίο πως ο ήρωας δε φοβάται να ονειρευτεί αλλά
ούτε φοβάται να σκεφτεί δύσκολα και να πράξει άβολα...εν ολίγοις, δε
φοβάται να ξεβολευτεί, αντίθετα φοβάται το βόλεμα, φοβάται τη στασιμότητα και το βάλτωμα που αυτή συνεπάγεται. Για εκείνον αυτό είναι όχι μόνο ανοητότητα αλλά αβελτηρία...
Με άλλα λόγια, τα όνειρα του και οι σκέψεις του είναι το πιο φωτεινό αστέρι στο δρόμο του και η πιο σταθερή
πυξίδα στη ζωή του...και αυτό μας το περνάει έντονα ο συγγραφέας μέσω του ήρωα του, διότι
κάποτε η φαινομενική ανοησία έχει νόημα...
κάποτε τα
φαινομενικά άβολα αποδεικνύονται σωτήρια όπως επίσης,
κάποτε το
φαινομενικά αργά είναι στην ουσία νωρίς...
Ωστόσο πάντα ο ορίζοντας είναι
απέραντος και η ζωή το πιο γλυκό και μυστήριο ταξίδι σ' αυτό τον
ορίζοντα...
Αποτιμώντας το βιβλίο ως σύνολο, αυτό που παρατηρεί κάποιος είναι η προτίμηση του συγγραφέα στην ουσία των πραγμάτων και όχι στις περιττές περικοκλάδες, καθώς μέσα από το νοητικό ταξίδι του ήρωά του, μας δείχνει πως όταν συμπυκνώνεις την ουσία των πραγμάτων, τότε σίγουρα δε χρειάζονται πολλά λόγια αλλά επίσης, δε χρειάζονται και φλύαρα έργα...Διότι ο ήρωας αποδεικνύει πως στις ουσιαστικά σοβαρές και κομβικές αποφάσεις στη ζωή μας...η σιωπή αποδεικνύεται χρυσός και η πράξη διαμάντι...όποια και αν είναι αυτή.
Άλλωστε για τον καθένα το σωστό είναι προσωπική υπόθεση. Μόνο που ο ήρωας του βιβλίου δείχνει με έμπρακτο τρόπο ότι όταν κάποτε έρθει η ώρα για το δια ταύτα, η συντροφιά του ίδιου μας του εαυτού, όταν τον εκτιμάμε στο μέγεθός του, είναι ανεκτίμητη, πολύτιμη και καθοριστική... Τότε η σκιά μας, ανάλογα με το πως θα της φερθούμε, είτε θα μας επισκιάσει, είτε θα αποτελέσει την πιο αξιόπιστη και παντοτινή συντροφιά...Και εδώ ο ήρωας καταφέρνει να βγει από τη σκιά του, να την κάνει καλό του φίλο, πολύτιμο συνταξιδιώτη και ένα ακλόνητο στυλοβάτη στο μυστήριο μα τόσο ενδιαφέρον ταξίδι της ζωής.
Πολύτιμη βοήθεια για την εκφραστική απόδοση όλων των παραπάνω στοιχείων αποτελούν
οι περιγραφές και οι αφηγήσεις του συγγραφέα, οι οποίες είναι πολύ γλαφυρές...δημιουργούν χρώματα, εικόνες
και αρώματα. Το βιβλίο
περνάει περίτεχνα την ατμόσφαιρα γύρω από τον
ήρωα και οι σκέψεις του αποδίδονται πολύ παραστατικά. Σ' αυτό, επιπρόσθετη βοήθεια παρέχουν
και
οι διάλογοι, τοποθετημένοι εκεί που το κείμενο τους χρειάζεται για να ενισχύσουν την ατμόσφαιρα και να αποδώσουν τη διάθεση του ήρωα.
Κλείνοντας, θα σας πρότεινα ανεπιφύλακτα να το επιλέξετε. Είναι εν κατακλείδι ένα βιβλίο που συγκεντρώνει την ουσία της σκέψης του συγγραφέα του, τίμια και με ειλικρίνεια, χωρίς περιττά ή ωραιοποιημένα λόγια...χωρίς άσκοπες φλυαρίες. Το βιβλίο αυτό μου μοιάζει με ένα περιποιημένο κουτί ιδεών, περιεκτικό και γεμάτο νοήματα και αυτό είναι πάντα χρήσιμο και ωφέλιμο για το προσωπικό ταξίδι του καθένα. Στις σελίδες του θα βρείτε την προσέγγιση του συγγραφέα σε όλα τα παραπάνω θέματα, την οπτική του και θα δείτε έναν ιδιαίτερο τρόπο σκέψης μέσα από τον ήρωα του βιβλίου του, ο οποίος καταφέρνει να γίνει φιλικός και οικείος, με άλλα λόγια, μια ενδιαφέρουσα φιγούρα για τον αναγνώστη.
Υ. Γ.1: "Περιπλανήθηκα σε μια απέραντη αμμουδερή παραλία, ανέβηκα μια απότομη
πλαγιά, στάθηκα και αντίκρισα τη θάλασσα, στην κορυφή του λόφου υπήρχε
ένα κάστρο, κρύφτηκα εκεί, έπιασε βροχή, περπατούσα ανάμεσα από τις
πολεμίστρες, ένα σύννεφο κατέβηκε και με σκέπασε. Άρχισα να πετάω.
...Ένιωθα γαλήνη." (απόσπασμα από το βιβλίο)
Υ. Γ.3: Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη και διατίθεται σε πολλά μεγάλα βιβλιοπωλεία.
Υ. Γ4: Για περισσότερες πληροφορίες, ο συγγραφέας του βιβλίου, Γιώργος Χατζελένης, διατηρεί και προσωπικό ιστολόγιο http://chatzelenisgeorge.blogspot.gr/.